sabri ülgener’in çözülüş modeli

 08.08.2012 00:04

 ‘feleğin sillesini yiyenlerin son çareleri felek fikridir’. cioran.

reddetmek sakinleştirir. geçici bir etkidir. sakinleştikten sonra başlamak gerekir. başlamak.

yerinde saymak eylem sayılmıyor.

türklerde siyasal hayat ece ayhan’ın teorisine uygun bir şekilde işler.

ece’nin teorisi şudur: ‘at üzerinde gidiyoruz, eyer bir o tarafa bir bu tarafa’.

osmanlı kapitalizme neden geçemedi, yanlış bir sorudur. adorno tarzına uygun olarak şu not edilmeli: yanlış soru, cevaplandırılamaz.

thesoru’yu soranın imâsı budur: osmanlı kapitalizme geçebilseydi türkiya bugün İngiltere olurdu.

sabri ülgener’in yazdıkları duruyor. okullarda okutulmuyor. entelektüel, ülgener’i okumuyor.

ülgener’de önemli çarpıcı olan şudur: osmanlı kapitalizme geçmeye çalışmıyordu/ bir geçiş geçemeyiş olayı hiç yok/ osmanlı’da bir çözülüş var.

marxism bir geçiş modelidir. the modele göre, toplumlar bir üretim modelinden bir diğerine geçerler. geçiş modelinde üretim güçleri belirleyicidir. olacak olana.

ülgener bir model geliştirdi. the model, iktisadi olayların ahlâk ve zihniyet tarafından belirlendiğini varsayıyor.

themodele göre, zaman içinde, osmanlı iktisadi zihniyeti kapitalist sisteme dönüşmüyor.batı’da kapitalizme geçilirken osmanlı, esnaflaşma, ağalık, efendilik, orta çağ’a doğru çözülüş olarak yaşanıyor.

bir şey eksik. türk iktisadının kapitalistleşme sürecinde eksik olan bir şey var. batı’daki kapitalistin amacı iş yapmak. sermaye birikiminin güvenli bir şekilde gerçekleşmesi için bekçilik görevini yerine getirmek.

türk, birkaç milyon dolar ya da milyar dolar kazandıktan sonra işini tasfiye ediyor. türk’ün zihniyeti bekçilik değil. bir beylik ağalık elde etmek.

bir göçebe zihniyeti en kral türk kapitalistinde yaşıyor.

selâm ile.