Mistik iktisat

 09.05.2012 13:39

“Tarih yazmak tarihi alıntılamak demektir”. Benjamin.

Bataille, B, iktisatta asıl meselenin üretim değil tüketim olduğunu söylüyor. İktisatta mesele, açıklamak için üzerinde çalışılan konudur. Asıl konu.

B, hiçbir yararı olmayan bir tüketim kavramını ortaya koyuyor. Gerçekleştirilen tüketim, B’ye göre, boş yere tüketim oluyor. Hiçbir ihtiyacı karşılamayan bir tüketim oluyor. B, tüketim’in yanına ölüm ve erotizm kelimelerini koyuyor. Benzetiyor. Onları birbirine benzetiyor.

Çalışma ve kazanmanın verdiği emek zevki ile tüketimin en çoklaştırılması ile elde edilmeye çalışılan bir türlü elde edilemeyen ağız tadı arasındaki farklılık, çelişki ve birbirinin yerine geçerek yok etme durumu.

Bereket, tarihsel materyalizmin açıklayamadığı bir olaydır. Tüketiyorsun ve bir türlü bitiremiyorsun. Birisi geliyor, senin tükettiğinin yerine yenisini koyuyor. Sen, inanıyorsun.

Belli bir saatten sonra, Osmanlı’da neden kapitalizmin oluşmadığı üzerine saçmalamalar başlar.

Sermaye birikimi ile mümkün olan iktisadi gelişmenin belirleyicinin insan aklı olduğu tezi bir saçmalıktır.

Zihniyet yapısı bir farklılık olarak oluşur, ortaya çıkar. Bir: Osmanlı, toprak biriktirmeye dayalıdır. Sermaye biriktirmeye değil. İki: Osmanlı, adalet ilkesine bağlıdır. Adalet ilkesi, sömürünün imkânsızlaştırılmasıdır.

Osmanlı ve Birleşik Krallık, bir yana. İnsan teki hikâyeleri var.

Etrafta milyoner olmuş insanların ortak özelliğinin zekâ ya da yetenek olmadığı açıktır. Şans, gasp ve bilinmeyen başka şeyler. İhtiras herkesin sahip olduğu bir şey ve açıklayıcı değildir.

Modern zamanda kaydedilmiş en zengin adam olan John D. Rockefeller, 1937’de göçtüğünde 912 milyon dolarlık servet sahibi idi. The servet, bugünün parası ile 189 milyar dolardır. Rockefeller, zenginliğinizin kaynağı nedir, sorusuna şu yanıtı verdi: İlk beş yıl hariç her şeyi anlatabilirim.

Herkesin ilk beş yılı karanlıktır ve herkes ilk beş yıldaki bir olay nedeni ile bir gün tutuklanabilir.

B, mistik. Hiçliğe ulaşmak istediğinden mistiktir.

Tüketerek adam olduğunu sananların yaşadığı ânda ve yerde, B, öyle değil, diyor.

Selâm ile.